0 पढेर के हुन्छ ?

-अजय यादव-
पढेर के नै हुन्छ यो नेपालमा - किनकी पर्ढाईको कुनै महत्व नै छैन। दक्ष
मानिसहरु बेरोजगार भएर बस्न बाध्य भएका छन्। तर अदक्षहरु सबै
कार्यालयहरुमा भरिभराउ छन्। नपत्याए बारा जानुहोस्। बाराको अधिकांश
विद्यालयहरुमा त्यस्ता शिक्ष्ँकहरु छन् जसलाई अहिलेसम्म राष्ट्रिय भाषा
नेपाली राम्ररी बोल्न र लेख्न समेत आउंदैन। अब तपाइहरु नै सोच्नुस्
बालबालिकाले कस्तो शिक्ष्ँा लिन बाध्य हुन्छन्। त्यसैले नेपाल सरकारको
तारिफ गर्ने ती शिक्ष्ँा माफियाहरुलाई के संज्ञा दिने -
सरकार जहां कमजोर हुन्छ त्यहां सबै निकाय कमजोर नहुनेमा दुइमत हुंदैन।
नयां नेपाल बनाउने सपना नेताहरुको पार्टी र पार्टी कार्यालयभित्र
केन्द्रीत रहन्छ। आफनो पेट नभरुन्जेल अरुलाई कसैले खाना खुवाउंदैन। ठिक
त्यस्तै नेताहरु जबसम्म आप\mना नातागोतालाई जागिर लगाएर सिध्याउंदैन
तबसम्म अरुलाई मौका मिल्नु भगवान भरोसा नै हुन्छ। गरिब, दलित, मुस्लिम र
पिछडिएका, उत्पीडित, मधेशीका छोराछोरी पढेर के गर्लान् - राड र बोर्ड नै
खाली धाउलान। तर उपलब्धि केही हुन सक्दैन। त्यसैले पढ्नभन्दा सानैदेखि
काम गरेको व्यक्तिको जीवन सुखीसंग बितिरहेको छ। एउटा उखान छ थोरै पढे घर
छुट्ट धेरै पढे हलो छुट्छ। यो उखानमा सत्यता छ। किनकि कम पढ्नेहरु अरु
ठाउंमा काम गरेर जीविकोपार्जन गर्न सक्छन्। तर धेरै पढ्नेहरु कुनै खेती
किसानीको काम गर्न सकदैन। राम्रो काम पनि मिल्दैन। त्यसैले नेपाल पहिला
जस्तो थियो आज पनि त्यस्तो रहेको आम जनताले महसुस गर्न थालेका छन्।
जीवनमा धेरै संर्घष्ा गर्नुपर्छ तब स्थापित हुन सकिन्छ। खाली बोलेर
हुंदैन। गरेर देखाउने साहस हुनर्ुपर्छ। सबैभन्दा विचारणीय कुरा के छ भने
आफूमा भएका ती अन्धविश्वास हटाउनर्ुपर्छ। नयां सोच आफूभित्र
ल्याउनर्ुपर्छ। जीवनमा हरेश, निराश र उदास भएर बस्ने व्यक्तिले केही गर्न
सक्दैन। याद राख्नुहोला कलमबीरको अगाडि सबै हार्छन्। तर केही दिनका लागि
मात्र हतियारधारवी हुन्छ। नयां जोश, जांर र उमंगका साथ काम गरिरहेका
हातहरु कहिले पनि असफलता पाउन सक्दैन। असफलता भनेको के हो - असफलता भनेको
मेरो विचारमा आफूले सोचेको काममा सफलता प्राप्त नहुनु तर पीर मान्नु
हुंदैन। किन हामी त्यसमा सफल हुन सकेनौं, कोट्याउंदै जानर्ुपर्छ। अनि त
आफै सफलताका बाटाहरु भेटाउनु हुन्छ।
विद्यार्थी जीवनमा पढेर केही गर्न सकेनौं भने कहिले केही गर्न सक्दैनौं।
मानिसको मनमा धेरै कुरा हुन्छ। मानिसको मष्तिष्क एउटा मेमोरी जस्तै हो।
मेमोरीमा धेरै गीतहरु राखिएका हुन्छन् तर चाहेको गीत धिसै ल्याउन सक्नु
हुन्छ। ठिक त्यस्तै आफूले चाहेका कुरा मष्तिष्कले गराएर नै छाड्छ। दृढ
संकल्प गर्नु कि म सफलता प्राप्त गरेर आफनो जीवनमा सुखी भएर बाच्नु सक्छ।
तार्त्पर्य के हो कि पढेर के हुन्छ - पढेर संसारै बदल्न सकिन्छ तर त्यो
चाहना आफूभित्र हुनर्ुपर्छ। आजकलको मानिसमा के भेटिन्छ भने धनि भए पढथे,
बाइकमा स्कूल वा कलेज जान्थे, राम्रा स्कूल वा कलेजमा पढ्थे तर यो सबै
देखावटी पर्ूण्ा पर्ढाई हो। हृदयले पढ्ने विद्यार्थी नांगै खुट्टा भएर
पढ्न पनि सक्छ। तपाइहरुले पत्याउनुहुन्न भने डा. एपिजे अब्दुल कलाम, अन्य
महान व्यक्तित्व, वैज्ञानिक, कलाकार, दार्शनिकहरुको जीवनी पढ्नुहोस्।
सुखमा होइन दुःख गरेर पढौ आफूमा भएका सिप दुनियालाई देखाऔं। - लेखक
प्रगतिशील भोजपुरी साहित्य परिषद पर्सासंग आबद्ध छन्।